Gradski park u Bijeljini
Evo i izuzetno zanimljive i neobične priče o prelepom gradskom parku u Bijeljini. Bijeljina je dugi niz godina imala orijentalni izgled i to za vreme osmanskog carstva. Sadašnji prostor na kome se nalazi Gradski park, nekada davno bila je potpuno zapuštena livada, koju su tadašnji stanovnici Bijeljini zvali „Pašića meraja“.
Ova livada je u vreme pazarnih dana, korišćena kao stočna pijaca. Tokom ostalih dana kada pijace nije bilo, seljaci koji su u Bijeljinu dolazili iz okolnih sela, taj prostor su koristili za odmor zaprežnih volova i konja. Tek poneku travku na livadi, brstila je sitna stoka siromašnih seljaka. Tokom jesenjih kišnih dana, livada se pretvarala u pravu kaljugu, dok je zimi bila zaleđena. Zaleđenoj livadi najviše su se obradovala deca iz okolnih sela i koristila je za igru.
Nakon dolaska vladavine Austrougarske, Bijeljina je počela dobijate obrise evropskog grada. Sve je počelo sa izgradnjom šetališta u glavnoj ulici, banke, hotela i komunalne škole. Osim korenitih promena grada, menjao se i svakodnevni način života građana Bijeljine. Promene su naročito bile vidljive u načinu funkcionisanja ekonomije, svesti i načina života do samog odevanja.
Najveća promena u životu tadašnjeg stanovništva, bila je u načinu provođenja slobodnog vremena. Sve više se izlazilo iz kuća u želji za što boljim provodom u kafanama i hotelima, a posebno je bilo popularno šetalište koje je kasnije preraslo u korzo.
Livada koja se do vladavine Austrougarske koristila kao stočna pijaca, verovatno bi bila još dugo zapuštena. Ali tada dolazi do promene i to pre svega zahvaljujući tadašnjem mladom opštinskom službeniku Johanu Kajzeru. On je od tadašnjih čelnika opštine zatražio dozvolu da se na prostoru zapuštene livade, formira park. Godine 1891. Kajzeru se odobrava projekat kojim se promenila namena tadašnje livade u gradski park. Tom odlukom opština se obavezala i odobrila kupovinu sadnica za budući park. Zanimljivo je to da je Kajzer u opštini bio zaposlen u odelenju za razvoj šuma i razvijanju lova.
Projekat budućeg parka, izrađen je po uzoru na tadašnje parkove u Mađarskoj i Austriji. Mladi Kajzer se angažovao i otputovao za Budimpeštu i Beč, gde je kupio kvalitetne sadnice, koje je planirao zasaditi u budućem parku u Bijeljini. On je kupio sadnice topole, bukve, jele, jablana, tuje, lipe, kao i nekoliko sadnica egzotičnih biljnih vrsta. Najveće iznenađenje su izazvali nabavljeni platani, koji do tada nisu bili poznati u tom kraju. U parku je bilo zasađeno i nisko alpsko rastinje, kojim se planirala dočarati imitacija grmlja. Na žalost u sadašnjem vremenu tih egzotičnih sadnica nema više u parku.
Izgleda da je Johan Kajzer ceo projekat radio sa velikom ljubavlju i posvećenosti, jer su se gotovo sve zasađene sadnice tada primile. Međutim... Johanova ideja je sigurno bila za pohvalu, ali se u startu sudarila sa mentalitetom tadašnjih stanovnika Bijeljine. Formiranjem parka, meštanima je od tada bilo zabranjeno da svojim zapregama i stokom ulaze u park. Veliki problem je nastao i zbog toga, što stanovnici nisu mogli razumeti, zašto se sadi toliko drveća koje ne daje plodove.
Na nagovaranje starijih, deca iz okolnih mahala i ulica, dolazila su sa jasnom namerom, kako bi čupala i lomila mlado drveće. Smatralo se kako su na taj način uništavanjem, sprečavali razvoj „Beamterskih novotarija“. Johan je na žalost morao uzeti stvar u svoje ruke, preciznije motku, kojom je počeo braniti novonastali park. Johan Kajzer je ubrzo od strane Semberaca prozvan „Jovan Car“, što je ujedno bio bukvalni prevod njegovog imena i prezimena.
Srećom građani Bijeljine su ubrzo promenili svoj način razmišljanja i navike, tako da je Johanova odbrana gradskog parka u Bijeljini bila uspešna. Gradski park je najednom postao omiljeno mesto stanovnika ovog grada u kojem su sve više provodili svoje slobodno vreme. Na samom začetku nastanka ovog prelepog parka, postojala je i staklena bašta za uzgajanje raznih cvetnih vrsta. Negde do 70-tih godina prošlog veka u samom centralnom delu parka, radila je kafana restoran.
Napomenuli smo kako je Gradski park i njegovo drveće, više puta bio na udaru ljudi, ali i prirode. Na žalost u snažnoj oluji 28. juna 1928. godine, oštećena je čak četvrtina zasađenih stabala. Krajem drugog svetskog rata, Nemački vojnici su isekli svo zimzeleno drveće da bi od njih napravili novogodišnje jelke.
Sam izgled parka se u posleratnom periodu znatno izmenio, tako da je izgled parka izgubio svoj prvobitni barokni izgled. U novije vreme Gradski park u Bijeljini predstavlja prirodnu lepotu po kojoj je ovaj grad posebno poznat. Kako je u poslednje velika ekspanzija izgradnje stambenih i poslovnih objekata u ovom gradu, Gradski park predstavlja velika pluća grada. Ovaj park ujedno obezbeđuje zdrav vazduh, koji koristi celom gradu.
Poznato je da su ovim parkom šetali pesnici Jovan Dučić, Strahimir Kranjčević, Dušan Baranin, Osman Đukić i mnogi drugi. Park je tokom prethodnih sto godina znatno izmenio izgled, jer je veliki broj stabala drveća stario i odumirao. Kada su velike vrućine, parkom šeta veliki broj mama i tata sa decom, brojni šetači pa i rekreativci, kao i ljubitelji zdravog života.
Za mnoge građane Bijeljine, ovaj park predstavlja deo njihove mladosti gde su nastajale brojne romantične ljubavi. Gradski park u Bijeljini poseduje i mnoge spomenike posvećene poznatim piscima i značajnim ličnostima regije Semberije. U delu parka je postavljeno i dečije igralište u kojem uživaju mladi naraštaji sa svojim roditeljima, bakama i dekama.
Osim osnovnih sadržaja za odmor, rekreaciju i zabavu, Gradski park poseduje i spomen biste Kneza Ive od Semberije, Filipa Višnjića, Rodoljuba Čolakovića i Dimitrija Lopandića. U parku je izgrađen i spomenik miru, a inicijativu je pokrenula nevladina organizacija „Pomoć za mlad život Bijeljina-Langenhagen“.
U drugom delu 20. veka park je obnovljen, izgrađena je kafe poslastičarnica na mestu nekadašnje kafane, a postavljena je i moderna led rasveta. Gradski park u Bijeljini opet je postao omiljeno mesto u kome uživaju građani Bijeljine, ali i sve brojniji turisti.
fotografije: Hedonist magazin
Park je divan, kao i cela Bijeljina. Kada sam isla u Etno selo Stanisic svratili smo tamo i stvarno sam bila odusevljena. Eto ideje za izlet ili vikend putovanje.
Nikada nisam bila u Bijeljini, ali priča deluje zanimljivo. Park je divan, podseća na naš Topčiderski. Zanimljiv je taj spoj osmanlijskog i ugarskog uticaja, deluje nespojivo, ali predpostavljam da je lepo uklopljeno. Ako bude prilike da odem tamo, iskoristiću je, baš me zanima kako sve to izgleda uživo.