Androgena alopecija je čest oblik gubitka kose kod muškaraca i žena. Kod muškaraca je ovo stanje poznato i kao ćelavost kod muškaraca. Kosa se gubi u dobro definisanom obrascu, počevši od područja iznad oba zaliska.

Vremenom se kosa povlači i formira karakterističan "M" oblik. Kosa se takođe smanjuje na temenu (blizu vrha glave), često napredujući do delimične ili potpune ćelavosti budući da se temeno područje bez kose i podučje iznad zalistaka bez kose na kraju spoje.

Obrazac gubitka kose kod žena se razlikuje od ćelavosti kod muškaraca. Kod žena kosa postaje sve tanja po celoj glavi, a linija kose se ne povlači. Androgena alopecija kod žena retko dovodi do totalne ćelavosti. Androgena alopecija kod muškaraca povezana je sa nekoliko drugih medicinskih stanja, uključujući koronarnu bolest srca i povećanje prostate, budući da je vezana za testosteron.

Pored toga, rak prostate, poremećaji rezistencije na insulin (kao što je dijabetes i gojaznost) i visok krvni pritisak (hipertenzija) povezani su sa androgenom alopecijom. Kod žena, ovaj oblik gubitka kose je povezan sa povećanim rizikom od sindroma policističnih jajnika (PCOS).

PCOS karakteriše hormonska neravnoteža koja može dovesti do neredovne menstruacije, akni, viška kose na drugim mestima (hirzutizam) i povećanja težine. 

Kako nastaje androgena alopecija?

Različiti genetski i ekološki faktori mogu igrati ulogu u izazivanju androgene alopecije. Iako istraživači proučavaju faktore rizika koji mogu doprineti ovom stanju, većina ovih faktora ostaje nepoznata.

Istraživači su utvrdili da je ovaj oblik gubitka kose povezan sa hormonima koji se nazivaju androgeni, posebno androgenom koji se zove dihidrotestosteron. Androgeni su važni za normalan muški seksualni razvoj pre rođenja i tokom puberteta. Androgeni imaju i druge važne funkcije i kod muškaraca i kod žena, kao što je regulacija rasta kose i seksualne volje.

Rast kose počinje pod kožom u strukturama koje se nazivaju folikuli. Svaki pramen kose normalno raste od 2 do 6 godina, odlazi u fazu odmora nekoliko meseci, a zatim ispada. Ciklus započinje kada folikul počne da rastu novu kosu. Povećani nivoi androgena u folikulima kose mogu dovesti do kraćeg ciklusa rasta kose i rasta kraćih i tanjih pramenova kose.

Pored toga, postoji zakašnjenje u rastu nove kose da bi se zamenile niti koje se proliju. Iako istraživači sumnjaju da nekoliko gena igra ulogu u androgenetskoj alopeciji, varijacije u samo jednom genu, AR, potvrđene su u naučnim istraživanjima. 

Koliko često se javlja androgena alopecija?

Androgena alopecija je čest uzrok gubitka kose kod muškaraca i žena. Ovaj oblik gubitka kose pogađa oko 50 miliona muškaraca i 30 miliona žena samo u SAD. Androgena alopecija može početi već u tinejdžerskim godinama i rizik se povećava sa godinama.

Više od 50% muškaraca starijih od 50 godina ima neki stepen gubitka kose. Kod žena, gubitak kose je najverovatniji nakon menopauze. 

Kako se suprotstaviti androgenoj alopeciji?

Tretman androgene alopecije može biti višestruk, a najbolja je kombinacija tableta, losiona, šampona i sredstava za negu kose. Ako gubitak kose postane vidan, preporučuje se transplantacija kose.

Gde se može kod nas može izvršiti transplantacija kose?

Klinika Eterna u Beogradu, koju predvodi dr. Tanja Radenkov, vrši veoma uspešnu transplantaciju kose koja uklanja posledice androgene alopecije. Transplantaciju vrše serfifikovane klinike, a sastoji se od uzimanja vlasi sa rugih delova tela, najčešće temena, grudi, ramena, nogu ili brade i prenošenja na mesta sa razređenom ili nestalom kosom.

Vlasi koje se presade počinju da kopiraju obrazac susednih vlasi, tako da iako su na zaliske presađene sa grudi, one će početi da rastu kao one koje su otpale u procesu alopecionog gubljenja kose.
 

---

Autorski tekst: SrbijaSpace.rs

---